网站首页
石碑文献
成吉思汗石碑
济源十方大紫薇宫圣旨碑
蒙哥罕颁给少林长老的圣旨碑
释迦院碑记
忽必烈罕鸡儿年圣旨
忽必烈罕龙儿年圣旨
只必帖木儿大王令旨
蓟国公张应瑞先莹碑
全宁张氏先德碑铭
达鲁花赤竹温台神道碑
云南王阿鲁藏经碑
哈剌和林兴元阁碑记
宁夏甘州海牙重修应理州庙碑记
大元勅赐追封西宁王忻都神道碑
书信文献
阿巴哈汗的外交证明函
阿鲁浑汗致菲力普四世的书函
阿鲁浑汗致教古拉四世的书函
哈赞汗致教皇波尼帕斯八世国书
完者笃算端致腓力普的书函
致咩力儿吉诏书
阿拉坦汗奏疏
符牌印文
贵由汗玺文
俺都剌授与信使的银牌
木刻文献
孝经
入菩提行论疏
桦皮文献
金帐桦皮书
榜题题记
阿尔寨石窟
敦煌石窟
吐鲁番出土
黑城遗址
敖伦苏木城遗址
敖林苏木
其它文献
索勒哈尔乃传
善说宝藏
高昌馆课
十二宏化
资料下载
联系我们
欢迎留言
联系我们
文献收藏
Products Center
中华人民共和国
内蒙古达尔罕茂明安旗敖伦苏木城
内蒙古古籍研究所
内蒙古鄂托克旗阿尔巴斯苏木
内蒙古翁牛特旗
宁夏回族自治区中卫市
甘肃省敦煌市
甘肃省武威市永昌镇石碑村
云南省昆明西郊玉案山上筇竹寺
陕西省西安市鄠邑区祖庵镇重阳宫
河南省登封县少林寺
河南省济源县十方大紫薇宫
北京市首都图书馆
北京市故宫博物院图书馆
德国
国家图书馆
蒙古国
国家博物馆
科学院考古研究所
法国
档案馆
土耳其共和国
伊斯坦布尔多普卡帕博物馆
俄罗斯
圣彼得堡艾尔米塔什博物馆
科学院亚洲博物馆
圣彼得堡大学图书馆
梵提冈
档案馆
匈牙利
科学院图书馆
圣彼得堡大学图书馆
当前位置:
首页
>
文献详情
>
俄罗斯
>
圣彼得堡大学图书馆
十二宏化
文献时间:
行数及字数:
共65页
文献发现地:
俄罗斯圣彼得堡大学东方研究图书馆
文献现存地:
俄罗斯圣彼得堡大学东方研究图书馆
提交需求
联系我们
文献说明
14世纪大佛学家搠思吉斡吉儿用藏文撰写,同世纪佛经翻译家锡喇卜僧格译为蒙古文的佛经文学。
[01a] Arban qoyar ǰokiyangγui orošiba.. [01b] Nögüge debter. nigen Nom-un kürdün-i orčiγulqu-yi üǰekü keǰiy-e bolqu kemen sedkin saγuγsan-dur učir čaγ-i medegči, činegen-i medegči, ǰöblekü-yi medegči tere yeke boγda yeke dalai-dur adali čaγ-i ülü önggeregülügči-yin tulada yirtinčü ba yirtinčü-deče nögčigsen qamuγ nom-ud-tur busud-un ildar-i ülü qaraqu bögesü ber ečüs törülten Bodistv-nar qatud-un dotur-a büküi-dür qamuγ arban ǰüg-ün burqan-nuγud-ta quγur-un daγun-ača nom-un qaγalγ-a-yin [02a] Nögüge debter. qoyar düri-ber duradqan üyiledkeküi törü aǰuγui. Tegüni ber eyin uqaγdaqui. Bodistv eldeb erdeni šigidkegsen duvaǰa šikür banǰid kiged-i elgügsen subud erike kiged eldeb qongqos-i unǰiγuluγsan eldeb sayin ünürtü küǰis ürgülǰi ünüsden aqui. Öngge ünür sayitu eldeb čečeg delgeren bayiqui linqu-a čečeg-iyer čimegtü naγur-un dotur-a qun γalaγun terigüten eldeb šibaγud-iyar dügürčü sonosqu metü sayiqan daγun-iyar dongγudun aqui. Arčimal toli-dur adali ariγun delekei-dür amitan-u köreg bey-e-yi üǰegülküi γayiqamšiγ sayin qaγalγ-a čongqos-tu degedü sayinordo qarši-yin dotur-a tngri-ner-ün önggetü Kačalindaka-dur adali ǰögelen köbseg oron-dur lagšan nairaγ-iyar čimegdeǰü badaran bükü bey-e-tü [02b] Bodistv tngri-ner-ün ökid-eče ber ülemǰi γou-a üǰeskülengten qatud-iyar qamuγ ǰüg-eče küriyelegülǰü biba, bilir, čoγur, kenggerge terigüten eldeb quγur daγun-dur mergen gandarvi-yin ökid-ün daγun-ača ber iraγu daγutan ökid-iyer daγulaγulǰu ǰirγan bükü-yin ǰaγur-a arban ǰüg-ün burqan-nuγud-un adistid-iyar tedeger quγur-un daγun-ača Bodistv-i duradqaqui edeger šilüg-üd üges γarbai.. Nasuda itegel ügei edeger amitan-i üǰeǰü gkir ügei degedü qutuγ-i tegüs tuγulǰu amitan-i törüküi ötelküi ǰobalang-ud-ača tonilγasuγai kemen γuyulγ-a či. Yeke baγatur teyimü qutuγ-i erte urida tegüber buyan-i üterlen degedü ene balγasun-ača γarču bürün. Degedü arši-nar-a yabuγdaγsan teyimü oron-dur asuru sayitur orošin saγuǰu sačalal ügei ilaγuγsad-un [03a] Nögüge debter. γurban bilge bilig-i törügülün soyurq-a.. Amitan-a tusayin tula bodi qutuγ-i eriküi-degen angq-a urida Amoga darši burqan-ača terigülen Alokakar burqan-dur kürtele eng olan burqan-nuγud-ta eldeb-iyer takiǰu Dibangkar-a burqan-a viyagirid ögtelüge.. Öglige-dür baγatur či Čandir-a birabi kiged tegünčilen Visvantari neretü qaγan bolun törügsen-dür-iyen tebčiküi-e berke terigün em-e köbegün terigüten nai-ača qayiralaγdaqui-yi ber qayiralal ügei tebčilüge.. Degedü qutuγ-i olǰu qutuγtan-u ed-iyer amitan-i quriyasuγai kemen olan költi galab-ud-tur tere metü öglige öggügsen-iyen duradun sedkitügei. Qutuγtan-u ed-iyer quriyaqui čaγ inu edüge bolǰu amui.. Keǰiy-e Kaši Čarumandi neretü bolun törügsen-dür küsel-ün [03b] tačiyangγui-yi tarqaγ-a edügüi-e ber aγlaγ-tur kinari-yin ökin-e iregdeǰü eldebčilen širilčegdegsen-dür ariγun saγsabad-iyan ese buliγdaluγ-a či. Tegün-dür maγui ǰayaγan-i tasulǰu degedü törül kiged ükül ügei rašiyan-u qaγalγ-a-dur amitan-i oruγulsuγai kemen olan galab-ud-tur tere metü saγsabad sakiγsan-iyan duradun sedkitügei. Čaγ inu edüge bolǰu amui.. Küličegči bolun törügsen-dür eregü ügei üyes-iyen oγtaldabasu ber itegel či kilinglegsen ügei ötege boluγsan-dur-iyan amin aburaγsan kümün-e görügeči-yi uduridču alaγuluγsan-dur ber maγuilaγsan ügei amitan-u uring-i amurliγulǰu bür-ün. Uring-un uyilγan-ača getülgeǰü küličenggüi-dür ǰokiyasuγai kemen tere metü nasu küličegsen-iyen duradun sedkitügei. Kiling-iyer kimuralduqun-i amurliγulqui čaγ inu edüge büi.. [04a] Nögüge debter. dörben Morin-u qaγan boluγsan-dur em-e mangγus-nuγud-ta bariγdaγsan qudaldučid-i kičiyenggüi-ber aburaγad erdini ǰabqaγsan-dur-iyan ber yeke dalai-yi širgigülün kičiyegsen-iyer üyile-ben bütügelüge či. Tere metü kičiyenggü-yin ongγoča-yi kičiyen selbiǰü sansar-un dalai-ača amitan-i getülgesügei kemen olan galab-ud-tur kičiyegsen-iyen duradtuγai. Dörben mören-dür unaγsad-i γarγaqui čaγ inu edüge bolǰu amui.. Arši boluγsan-dur-iyan yeke dalai-yin dotur-a-ača qudaldučin-i diyan-u küčün-iyer aburabai. Qan ügei ulus-tur arban buyan-tu üyiles-iyer amitan-i imaγta Esru-a-yin qutuγ-tur ǰokiyabai či. Bičin-dür adali bayidal ügei sedkil-i bayiγulur-un. Tere metü uduriγulsun či urida nisvanis-i embüregülür-ün diyan-i bišilγaluγ-a. Ken-ü tulada egüri qola bišilγaγsan-iyan duradun sedkitügei. Nisvanis-a γutaγaγdaγsan-i amurliγulqui čaγ inu bolǰu amui.. [04b] Biraman boluγsan-dur-iyan modun-u nabčin-u toγan-i bariγad endel ügegüi-e medeǰü nökür-iyen bayasqabai. Maq-a bodi boluγsan-dur-iyan qaγan terigüten nöküd-i buruγu üǰel-eče qariγulǰu ünen üǰel-dür barilduγululaγ-a či. Tere metü mungqaγ-a bürigdegsen amitan-a ünen üǰeltü nom-un nidün-i ögsügei kemen olan galab-ud-tur bilig-i bišilγaγsan-iyan daγan duradun sedkitügei. Mungqaγ-iyar tögörigsed-i getülgeküi čaγ inu edüge bolǰu amui.. Mungqaγ-a tengčiregüldeǰü γurban yirtinčü dekin ötelküi, ebedküi, üküküi-ber tülegdeǰü aburaγči ügei orčilang-dur orčiqun. Yambar qumqan-dur oruγsan ǰögei metü sansar orošil ügei namur-un čaγ-taki egülen metü amitan-u törüküi üküküi büǰigči kümün-ü γar metü amitan-u amin oγtarγui-dur gilbelküi gilbelgen metü üdter-e odumui. Uruγu türgen-e urusqui usun metü [05a] Nögüge debter. tabun bolqui quričaqui mungqaγ-un erke-ber amitan bolumui. Kümün tngri kiged γurban maγui ǰayaγan-luγ-a ülü medeküi mungqaγ-iyar tabun törül-dür orčiyu. Adalidqabasu čaγuraγulči-yin orčiγulqui kürdün metü degedü sayin öngge daγun kiged ünür, amtan tegünčilen kürteküi ǰirγalang-iyar nasu/da/ ǰirγaγad görügeči-yin tour-tur toruγsan bičin metü maγui čaγ-un qoriγ-a-da maγad bariγdan bui.. Küseküi ǰirγalang-ud ildü-dür, qouru-dur adali olan qour-tu ǰobalang-ud-i törügülügči büi.. ǰegüden yelbi ǰergeleküi-dür be adali önggeregüldeǰü ečüs-tür maγad arγadaγči bui.. ǰalaγu ider elegür doriγun büküi-dür-iyen ǰad-ta busud-ta taγalaγulun aγsan ber ötelǰü nasun-dur kürügsen-dür öber-ün uruγ-a ber tebčigden büi.. Ed-tü tavar-tu ǰalaγu [05b] büküi-dür-iyen egün-e tegün-e kündülen aγsan ber ed tavar-iyan baraǰu egüreǰibesü erklig qaγan metü bügüden-e šiγulaγdan bui.. Adalidqabasu öbül-ün čaγ-taki kei qur-a ali ba mod nabčin-i qokiraγulumui. Tegünčilen ebečin ǰobalang ber amitan-u öngge čirai-yi buliǰu šingtaraγulun bui.. Qamuγ möred γaγča dalai-dur čidququi metü qamuγ-iyar γaγča ükül-ün aman-dur orumui. Qayiran sayid-ača qalaγar erke ügei qaγačaγuldaǰu γaγčaγar odču qariǰu ülü ǰolγalduγulumui.. Teyimü teyimü neng olan ǰaγun ǰobalangtu tedeger amitan-i tonilγasuγai kemen erte urida degedü qutuγ-i γuyuγsan-iyar duradun sedkitügei. Degedü qarši-dačaγan maγad γarqui čaγ činu bolǰu amui.. Egüdügsen bügüde möngke busu gilbelgen ba qumaki ger-tür adali üdter ebderegči büi. Egüdügsen bügüde [06a] Nögüge debter. ǰirγuγan qabiy-a ügei gadali modun ba qoγosun alaγ-a-bar köbegüked-i arγadaqui metü egüdügsen bügüde šiltaγan nöküčeldügči-lüge nigen nigen-ü šiltaγan bolulčaǰu boluγsan bui.. Adalidqabasu sürčiküi sürčigdeküi modun-dur γar-un kičiyel-lüge γurban qamtuduγsan-iyar γal γarbasu ber daru deger-e türidčü oduyu. Tegüni qamiγ-a-ača ireǰü qamiγ-a odbai ni kemen eribesü ber qamuγ ǰüg ǰobkis-ača ülü oldayu. Tegünčilen čoγčas iǰaγur oron kiged-ün nöküčeldügči anu mungqaγ quričaqui üyilelüge Olan čiγuluγsan-ača amitan kemen nereyidbesü ber ünen-dür amitan kemegdekü-yi ber ülü oldayu.. Tere metü šiltaγan nöküčeldügči čiγuluγsan-ača boluγsan qamuγ nom-ud oγtarγu-yin činar-tu büküi-yi Dibangkar-a burqan üǰegülüged tuγululaγ-a. Či bügüde-yi tegünčilen tuγulγan soyurq-a. Tngri kümün terigüten-i [06b] kemekü neng olan duradqaqui šilüg-üd üges γarbasu tendeče Bodistv dörben ǰüyil nom-un qaγalγas-i ilete bolγaǰu qatud-un ayimaγ-i bolbasun bolγan üyiledüged ger-teče γarqui čaγ boluγsan-dur Tüšid tngri-yin γaǰar-a Širidiu-a neretü tngri-yin köbegün olan mingγan tngri nöküd-iyer-iyen nigen-e kümün untaqui čaγ-tur ireǰü duradqan šilüg-iyer öčir-ün.. Qatud-un ayimaγ-iyar küregelegülǰü yirtinčü dekin-lüge adali-yi ber üǰegülbei. Teden-i daγan surulčaγulqu-yin tulada ger-teče γarqui čaγ činu edüge bolǰu amui.. Burqan bolqui-yi činu üǰey-e kemen Budabaks-a nom-ud-i činü sonosuy-a kemen bürin tngri, asuri, luu, gandarvi bügüdeger čimayi qaran küličen saγun amui.. Sonosqui-a sayin ǰögelen iraγu daγutu Dibangkar-a burqan-u Viyagirid-i duradun soyurq-a. Tegünčilen ese endegsen [07a] Nögüge debter. doluγan burqan-u daγun-i aldaršiγulun soyurq-a kemeküi terigüten-iyer duradqan öčibei.. Tendeče tere yeke boγda öndür uruγu urusqui usun-dur adali öber-e busud-ta duradqaγulqui-yi ülü kereglekü ber bögesü yirtinčü dekin-ü törü-dür adali aburilaǰu uduridur-un. Teyin duradqaγuluγad sača erten-ü surmaγai yeke nigülesküi sedkil-e ködelgegdeǰü Sudadani qaγan-a edeger ǰegüdün-i üǰegülbei. Üde čaγ-tur Bodistv al kars-a degel emüsčü qamuγ tngri-ner-ün ayimaγ-iyar küregelegülǰü γarču odun büküi-yi ǰegüdülegülbesü Sudadani qaγan seriged sača dergede bükü kundaki-ača köbegün qatud-un dotur-a buyuγu kemen asaγbasu bui kemen ögülebei.. Tendeče edür čayiγsan-dur sedkir-ün Ene čü köbegün ger-teče γarqu-yin belge büyü ǰ-e [07b] kemen sedkiǰü qabur namur-tur küyiten qalaγun ǰöbleküi, ǰun-dur serigün, ebül-dür dulaγan, γurban ǰüyil dabqur keyid-i egüdkegülǰü tabun ǰaγun kümün-e daγaγdaqui gičkigür-i ǰarim ber-e γaǰar-a sonosdaqui daγutu-yi egüdkegülbei. Basa ber sanaγčid-ta sanaγulbasu ker ber ger-teče γarqu bolbasu Manggal qaγalγ-a-ača γarqu kemegdeǰü tere qaγalγ-a-yi ber tabun ǰaγun kümün-e tülkibesü ülü negegdekü. ǰarim ber-e γaǰar-a sonosdaqui daγutu-yi ber egüdkegülbei. Sorinǰan gürü temür-tür adali kümün-ü duran-i mašida soruγči eldeb quγur daγun-i ürgülǰi tasural ügei üyiledkebei.. Teyin atala nigen čaγ-tur Bodistv ene edür bi čečeglig-tür uyidqarlan odsuγai kemen ǰiluγadaγči Sarati-da ögülebesü Sudadani qaγan sonosču ene edür-eče doluduγar edür-tür kürtele ar ǰemdeg amanggal maγui belges-i arilγaǰu ölǰeitü [08a] Nögüge debter. naiman qutuγtu üǰeküi-e sayin ed-i nidün-ü ilete bolγadqun kemen ǰasaγulbai.. Tendeče doluduγar edür-tür Bodistv nöküd-ün ayimaγ-iyar yekede čimeǰü dorunadu qaγalγ-a-bar γarču čečeglig-tür odqui tergegür-tür ariγun oron daki nigen tngri-yin köbegün ebügen bolun qubilǰu iregsen-i Bodistv üǰeǰü medeged Sarati-ača asaγur-un Üsün-iyen saqal-iyan čayiǰu ülemǰi maši bökeyigsen aman dakišidün-iyen baraǰu asuru maši sarisulaγsan sudal gürel ile bolǰu sorbi berige šitügsen iγ iγ kemen qaniγaǰu irkiraqui daγutu ene yaγun bui kemen asaγbasu Sarati ögüler-ün Ülemǰi ider čaγ daki erdem-iyen baraǰu öber-ün uruγ-a ber šiγulaγdaγsan ükül-dür oyir-a boluγsan ötelküi kemegdekü ene büi kemebesü Bodistv ögüler-ün Egünü uruγ-un udum-dur eyin bolumu uu. Ese bögesü γaǰar [08b] usun-u törü üü büi kemebesü Sarati ögüler-ün Tngri minü-e teyin busu bui. Degedü ečige eke činü terigülen delekei dekin amitan ele bügüden-e tegši kürteküi törü büi kemebesü Bodistv ögüler-ün Qamuγ-iyar ber nei ene mör-eče γarču ǰayilan ülü čidaqu bögesü qalaγar ǰaγur-a ǰalaγu-ban ǰiγaǰu γayiqaldun ǰirγaldun-u kereg inü nadur yaγun bui.. Tergen-i qariγul Sarati-a Tegüneče tonilqui udq-a-yi γaγčaγar saγuǰu sedkisügei kemen qariǰu qarši-dur-iyan orubai.. Tendeče basa nigen čaγ-tur tegünčilen emün-e-dü qaγalγ-a-bar γarču odqui tergegür-ün dergede enelün šinalun kebteküi ebečin kümün-i üǰeǰü asaγur-un. Öngge čirai-ban aldaǰu üsün-iyen sebsüyigsen ütele ütele amisqun yadan ongγoliǰu ülemǰi asuru maši turuγsan burtaγ-tur buduliǰu bosqui küčün baraγsan [09a] Nögüge debter. yisün kegeli-ben naridču genügči ene yaγun bui kemen asaγbasu Sarati ögüler-ün Erketen-ü küčün šintaraǰu ebedküi qadqulaqui-bar ǰobaγuldaǰu erklig qaγan-u ǰüg-tür ǰüglegsen ebedčin kemegdekü ene büi kemen ögülebesü Bodistv ögüler-ün elegür teki ǰirγalang ba ǰegüden metü enelküi ber daγusqui-a berke maši ayultu eyimü-yi üǰeǰü merged kerkiǰü ende ǰirγalang-i taγalaqui sedkil-i törügülkü kemen ögüleǰü tergen-i qariγul Sarati a kemen qariǰu qarši-dur-iyan orubai.. Tendeče basa nigen čaγ-tur tegünčilen örün-e-dü qaγalγ-a-bar γarču odqui-dur Esrua tngri ükügsen kümün bolun qubilǰu ǰarim anu uyilan ǰarim anu ebčegüben [09b] deleddün ǰarim anu üsün-iyen čučalun ǰarim anu bey-e-yi anu absan-du oruγulun ǰarim anu üküdel-dür abču odqui terigüten-i üǰegülügsen-dür tegün-i üǰeǰü qan köbegün Sarati-ača asaγur-un Ülü ködelün gedergü kebteǰü olan-a dang-dur ergügülügsen üsün-iyen čučalǰu eldebčilen ugilaγad arad-iyar daγaγuluγsan asuru olan-iyar küriyelegülǰü abču odqui ene yaγun bui kemen asaγbasu Sarati ögüler-ün Uruγšida ečige eke terigüten üri sadud ed tavar kiged-i ülü olǰu üǰeküi. Ükübei kemekü ene büi kemebesü Bodistv ögüler-ün Ötelküi nomtu-yi ǰalaγu kemen ebedküi nomtu-yi elegür kemen üküküi nomtu-yi amidu kemen sedkigsen-ü γabiy-a inu ali bui. Taki ötelküi üküküi ügei bögesü ber tabun čoγčas-i minügei kemen eǰelegsen-iyer daγusqui-a berke tede ǰobalang-ud [10a] Nögüge debter. arban daγaǰu yabuqu-yi ču yaγun ögületele qarin ǰiluγad Sarati a γašiγun ǰobalang-ača tonilqui γayiqamšiγ arγ-a-yi erisügei kemen qariǰu qarši-dur-iyan orubai.. Tendeče basa nigen čaγ-tur ümedü qaγalγ-a-bar γarču odqui tergegür-tür nigen toyin kümün-i üǰeǰü uridu yosuγar medeged Sarati-ača asaγur-un Amurlingγui-ača ber amurliγsan sedkil-iyer yabur-un nidün-iyen qabar-un üǰügür-tür baγuluγsan al kars-a emüsčü qar-a badir bariγsan omuγ ügei amur-lingγui yabudal-tu ene ken bolbai kemen asaγbasu Sarati ögüler-ün Tngri minü-e ene kemebesü tačiyangγu-yin ǰirγalang-i tebčiǰü degedü amurliγsan qutuγ-i erir-ün. ¯aγča binvad-tur dulduyiduγ-či toyin kemegdekü ene büi [10b] kemebesü Bodistv ögüler-ün Ünen sayitur ögülebei či. Bi ber egüni küsemüi. Aqui-a kilbar ečüs-tür qutuγ-i olγaγuluγči öber-tür ba busud-ta tusatu toyin bolqui-yi erten-ü qutuγtan-a sayišiyaγdaγsan törü büi kemen toyin-u ǰüg-tür ǰiluγaban tataγulǰu ariγun vinai-yin yabudal-i keleldüǰü ger-teče ger ügei γarqui-yi küseǰü qariǰu qarši-dur-iyan orubai.. Tere čaγ-tur tegünče ber busu qun γalaγun terigüten ülü dongγudun terigüben daruǰu aqui kiged čegel naγud širgiǰü oi mod-ača nabčin čečeg ülü delgereged eldeb quγur-un čibqasun tasuraǰu bilir kenggerge qaγaraγad qamuγ kümün ber duran γutuǰu tengčireǰü öl šim-e ügei boluγsan belges-i üǰeǰü Sudadani qaγan ber sedkiltü bolǰu sedkir-ün. [11a] Nögüge arban nigen Edüge čü köbegün-i kičiyeǰü sakiqui čaγ bolbai aquγu kemen sedkiǰü γadaγun öndür batu qoton bariγulǰu gün aγui qaγurγal-i ber erügülbei. Qaγalγ-a qaγalγas-i ber kičiyen batulaǰu yeke daγun anisdaqu-bar bolγabai. Baγatur quyaγ-tan-iyar bariγulǰu belčir belčir-tür čerig-üd-i bayiγulbai. Köbegün-i oyišiyaqui ökid-iyer biba, bilir, kenggerge, činggil, čamquγ terigüten-i ülü tasulun üyiledkegülǰü čidaqu-ača köbegün-i suγuraγuludqun kemen qatud-un ayimaγ-a ber seregülbei.. Teyin atala nigen čaγ-tur köbegün-lüge nigen oron-dur bükü Gobika-yin ǰegüden-dür γaǰar ködelküi öber-ün üsün-iyen isüküi terigüten-i ǰegüdüle-ǰü sedkil-tü bolǰu serigülüged sača [11b] Bodistv-tur ǰegüden-iyen ögüleǰü ögbesü Bodistv ögüler-ün γaǰar terigüten ködelügsen kemebesü tngri terigüten-e takiγdaqui belge büi. Üsün isüküi kemebesü nisvanis-un tour-i tamtulqui belge büi. Naran saran terigüten unaqui kemebesü qamuγ gem-üd-i daruǰu qamuγ-a takiγdaqui bolqu bui. Üyes čimeg unaqui kemebesü üdter er-e kümün bolqu-yin belge büi.. Minu titim unaqui kemebesü bi lagsan-iyar čimegdekü-yin belge büi. ǰula balγasun-u γadan-a γarču qarangγui boluγsan kemebesü mungqaγ-i arilγaǰu bilig-i törügülkü-yin belge büi.. Gobika čimadur maγui belge yaγuqan ber ügei büi. Sedkil-iyen amuǰu umta. Eyimü sayin ǰegüden ber olan törül-nügüd-tür buyan-i quriyaγsad-ta boluyu kemen ögülebei. Basa ber Yasondari-luγ-a qamtu büküi-dür [12a] Nögüge arban qoyar Yasondari ber ǰegüdüler-ün šidün-iyen unaγdan sar-a tngri köser-e unaǰu odud ugilalduqui terigüten-i ǰegüdüleǰü bür-ün sedkirün. Amaraγ sayin eǰen-ečegen anggiǰiraqui ǰobalang bolqu bolbaγu kemen ayuǰu mengdeǰü Bodistv-tur öčibesü Bodistv ögüler-ün Šidün unaba kemebesü ber aman-dur činu tegüs büi. Sara ber oγtarγui-dur aγsaγar kü büi bögetele tere metü oγčam qoγosun ǰegüdün-dür sayin minu ünedke-ǰü basa yakin ayutala bui kemen ögülebe.. Tende ögüler-ün aburi-da amitan-i ayul-ača γarγan suruγsan γayiqamšiγ tere boγda qamuγ qatud-iyan ünen-iyer ǰegüdülegsen-i ber qola busučar tayilǰu qamuγ-un γašiγun-i tarqaγulun üyiledbei. Tegünü qoyin-a Bodistv degedü yeke eres-ün ger-teče γarqui čaγ-taki üǰegdeküi [12b] ǰegüdün-ü yosubar ǰegüdün üǰer-ün Yeke delekei-yi debüskerleǰü Sümir aγula-yi dereleküi. ¯ar-iyar köl-iyer dörben yeke dalai-yi qudququi yeke gerel-i talbiǰu yirtinčü dekiqarangγus-i arilγaqui γaǰar-ača γaγča šikür γarču qamuγ yirtinčü-yi büriküi terigüten-i ǰegüdüleǰü sedkir-ün Edüge čü egüri ülü udan deger-e ügei degedü qutuγ-i olqu-yin belge bolbai kemen bayasun sedkiǰü basa ber sedkir-ün qaγan ečige-dečegen üge ügei odbasu bi ači ügei boluγsan boluγuǰaγai kemen sedkiǰü kümün bügüde umtaγsan-u qoyina γaγčaγar ečige-yügen qarši-dur odču dotur-a saγuluγad sača ger-ün dotur-a gegegen gerel-iyer dügürbei.. Tendeče qaγan seriǰü yaγun ene naran urγubaγu kemen asaγbasu Kundiki ögüler-ün Tngri e eǰiy-e-de [13a] Nögüge arban γurban ǰarim söni ber boluγ-a edügüi kemegdeǰü tendeče arban ǰüg-tür üǰebesü linqu-a nidütü-yi üǰeǰü qaγan bosun küsebesü ber köbegün-ü čoγ-a daruγda-ǰu bosun yadabai.. Tendeče tere čaγ-tur Bodistv takiqui kündüleküi sedkil-iyer qaγan ečige-yügen emüne odču öčir-ün Tngri minü-e sonosun soyurq-a.. Qamuγ amitan-i aburaqu-yin tula ger-teče γarqu čaγ minu bolǰu amui. Ečige minü qamuγ-i medegči-yin qutuγ-i tuγuluγsan-dur qariǰu ečige-dür-iyen iresügei bi. Qaγan ečige terigülen qamuγ uruγ-un qamuγ qaraliγ nöküd bügüde-yin sedkil-i büši bolγaǰu oduγsan gem-iyen namančilamui. ǰaliran soyurq-a kemen odqui-a böged tuγurbiǰu aman aldan ögülegsen-i Sudadani qaγan sonosču γašiγun [13b] nilbusu-bar qaqaǰu ögüler-ün Köbegün minü čimada ger-teče γarqu-yin kereg inü yaγun bui ögületügei. Ögsügei bi. El ulus erdenitü qarši-ban eǰen ügei bolγaǰu γaγčaγar odču qamiγ-a asuγai kememüi či kemebesü tendeče Bodistv sonosqui-a sayin ǰögelen üge-ber udq-a qataγui-a öčir-ün Ötelküi, ebedküi, üküküi-eče tonilǰu ülü törüküi, ülü ötelküi, ülü ebedküi, ülü üküküi ede dörben-i qaγan ečige minü nadur öggün soyurq-a kemen öčibesü qaγan ögüler-ün Galab-ud-tur kürtele nasulaqun. Qataγuǰiltu arši-nar ber ükün bögetele ülü ötelküi, ülü üküküi terigüten-i ögküi erke nadur qamiγ-a bui kemebesü Bodistv ögüler-ün Qaγan ečige minü e teyin bolbasu ükügsen-ü qoyina ülü törüküi nigeken be šidi-yi öggün [14a] Nögüge arban dörben soyurqabasu ele ülü γarun qarši-dur saγusuγai kemekü olan aburaqui nigülesküi kiged ünen üge-de daruγdaǰu Sudadani qaγan öčügüken ber qaγačan yadan bögetele erke ügei odtuγai kemen aman aldan ögüler-ün nigülesküi sedkil-ün numun-dur činu onuqui qataγui-tu üge-yin sumun-i dügürgeǰü qarbuγsan-iyar ǰirüken minü ebedbesü ber amitan-i tonilγan üyiledküi-dür činü daγan bayasun sedkisügei. Sedkil činü bütükü boltuγai kemen aman aldaγsan-dur Bodistv qariǰu ken-e ber ülü serigülün ireǰü oron-dur-iyan orubai.. Tendeče edür čayiγsan-dur Sudadani qaγan qamuγ Sakiliγ-ud-i čiγulγaǰu tere šiltaγan-i ögüleǰü ögbesü Sakiliγ-ud ögüler-ün Tngri minü-e büü γasaltuγai. Sakiliγ-ud bida olan bui. Qamuγ-iyar bolǰu γaγča [14b] imayi sakiǰu yakin talbiǰu ilekün bida kemen dörben qaγalγas-un čuγurγ-a čiγtaγasi batulaǰu qaγalγ-a dutum-dur maq-a nagni-yin küčüten tabuγad ǰaγun Sakiliγ-ud ǰalaγus-i tabuγad ǰaγun tergen čerigten tergen dutum-dur tabuγad ǰaγun yabaγan čerig daγaγulsutan-i tüšiǰü ǰesegülün sakiγulbai. Sakiliγ-ud-un ötegüs anu γurbalǰin dörbelǰin boγom-ud-i bariǰu Sudadani qaγan tabun ǰaγun Sakiliγ-ud-un ǰalaγus-luγ-a nigen-e ǰaγan morin kölgeleǰü qarši-yin orčin ǰesebei. Biraǰabadi Gautami ber yeke ǰulas-i šitaγulǰu yeke gereltü erdinis-i deger-e oγtarγui-dur elgügülǰü gegen edür metü bolγabai. Ai eǰen köbegün-i suγuraγuludqun kemen narin ökid-iyer naγadun daγun-i ürgülǰi ülü tasulγan üyiledkegülüged qaγalγas belčir dutum-dur getegül daruγ-a ileǰü ken ǰesemüi. [15a] Nögüge arban tabun ken ǰesemüi kemen asaγqaγulǰu sayitur ǰesedkün kemen daγudaγulǰu ütü čü kümün-e ünen kü γarun yadaqu metü bekilegül-bei.. Tende[ki] ögüler-ün Degedü Sudadani qaγan tenggerlig boγda köbegün-iyen tebčiǰü γarqui-a kemen [sedkiǰü] tere metü qataγui-a batulaǰu temür qoriyan-ača ülegüi bolγabasu ber tegünü buyan-iyar tngri-ner čiγulǰu γarγaqui arγ-a-yi eyetüldümüi.. Tendeče ali čaγ-tur Bodistv[-i] ger-teče γarqui čaγ boluγsan tere čaγ-tur Bančaki terigüten qorin naiman yeke čidküd-ün küregen-i terigülegčid tabun ǰaγun Qarini-[yin] köbegüd-lüge nigen-e čiγulǰu ögüleldür-ün Ene söni Bodistv ger-teče maγad γaruyu. Takil üyiled-[ün] oduy-a kemeldübei. Dörben maqaraǰa tngri-ner ber nöküd-iyer-iyen nigen-e Adakavanti balγasun-dur čiγulǰu [15b] čidküd-ün ayimaγ-a ögüler-ün Ta Bodistv-un unuqu morin-u köl-eče ergüdkün. Ba urida mör ǰasan yabusuγai kemen ögüleldübei. Tngri-ner-ün erketü Qurmusta tngri ber Istiriyastiris-takin tngri-ner-tür ögüler-ün Nöküd e ene söni Bodistv ger-teče maγad γarqui čaγ bolǰu büküi-dür Sudadani qaγan Sakiliγ-ud-un ayimaγ-iyar sakiǰu Basar balγasun-i batuda bariγulǰu qoton-u qaγalγas-i qataγui-a qaγaγulǰu amui. Bodistv-un sedkil-i bütügekü-yin tulada takil üyiledün oduy-a kemen ögülebesü tendeče Santa-mati neretü tngri-yin köbegün ögüler-ün Bi Kabiliγ balγasun dakin-i umtaraγulsuγai kemebe. Lalita viyuq-a neretü tngri-yin köbegün bi morin terigüten-ü daγun-i büü sonosda-γulsuγai kemebe. Viyuq-a-mati neretü tngri-yin köbegün bi odqui mör deger-e erdini keyid-ün [16a] Nögüge arban ǰirγuγan dotur-a isburir erdini-yin gerel bolγasuγai kemebe. Qurmus-ta tngri bi qaγalγ-a negesügei kemebe. Darm-a-čari ner-e-tü tngri-yin köbegün bi qatud-un ayimaγ-i ičerilegülsügei kemebe. Sančodak-i ner-e-tü tngri-yin köbegün bi Bodistv-i oron-ača bosqasuγai kemebe. Tegünčilen luus-un qad ber ba čindan egüled-eče urugasari čindan-u örübtesün-ü quras-i oruγulsuγai kemen eyetüldübei.. [16b] Tere čaγ-tur Bodistv erten-ü burqan-nuγud-un yabudal-i sedkiǰü amitan-a tusa üyiledküi-yi kü daγan duradun sedkin büküi-dür erten-ü dörben ǰüyil irüger-i ilete duradbai. Dörben ali bui kemebesü sansar-tur nisvanis-un küliyesün-e küligdegsen amitan-i aldaraγulsuγai bi. Bilig-ün nidün-iyer mungqaγ-un qarangγui-yi geyigülsügei bi.. [17a] Nögüge arban doluγan Buruγu mör-tür oruγsan maγui üǰelten-i qutuγtan-u mör-iyer getülgesügei bi kemen sedkigči omuγ-i inu šingtaraγulun üyiledsügei bi. Ene tere yirtinčü-dür iren odun orčiγči tasural ügei sansar-i amurlingγui nom-i nomlaǰu amurliγulsuγai bi kemekü dörben ǰüyiltü irüger-[i] ilete duradču büküi-dür tendeče tere kü nigen gsan-dur Darm-a-čari neretü tngri-yin köbegün ariγun oron dakitngri-yin köbegüd-lüge nigen-e ireǰü qatud-un ayimaγ-i ičeri odqu metü bolγaǰu ögüler-ün Delgeregsen linqu-a-yin nabčin-dur adali nidütü či üküdel-ün dumda saγur-un. Bayasqulang kerkin törümüi kemen tngri-ner-e tere metü duradqaγdaǰu Bodistv teyin qatud-un ayimaγ-i üǰebesü ǰarim-ud anu degel ügei ničügün, ǰarim-ud [17b] anu üsün aldaraǰu sabsuyiqun ǰarim-ud anu čimeg ügei anǰarqun ǰarim-ud anu öngge čirai ügei širalaqun ǰarim-ud anu aman-ača šilüsün čuburiqun ǰarim-ud anu šidün-iyen qabirqun, ǰarim-ud anu quγur-tur ǰaγuraqun, ǰarim-ud anu gedergü unaǰu alčayiqun terigüten eldeb ǰigergemšig-i üǰeǰü ögüler-ün Em-e mangγus-un dumda anu maγui oyitan tačiyan šinuqayiraγsad aruγ-tur qaγaγdaγsan šibaγun metü maγad tonilqui keǰiy-e bolqu ni kemeged tendeče basa Bodistv ene nom-un qaγalγ-a-yin gerel-iyer qatud-un ayimaγ-i šinǰileǰü amitan-a tusayin tulada ögüler-ün Eden-e köbegüken amitan alaγdayu. Kümün alaqui γaǰar-tur adali eden-e köbegüken amitan šiγudaγuldayu. Burtaγ-iyar dügürügsen kebeken saba-yi mungqaγ-iyar ülü uqan quričaqui-dur adali [18a] Nögüge arban naiman kemeküi-eče terigüleǰü eden-e köbegüked amitan idegdeyü. Em-e mangγus-a qudalduγčid idegdegsen-dür adali kemeküi-dür kürtele γučin qoyar ǰüyil adalidqaqui udqas-iyar qatud-un ayimaγ-i ünen-iyer sayitur onuǰu qadaǰu öber-ün ba busud-un bey-e-yi ene kü metü burtaγ činartu bükü-yi sedkiǰü ögüler-ün Quričaqu-yin usun-iyar ǰükidkegdeǰü üyiledügsen ǰayaγan-u tariyan-ača törügsen arasun širbüsün miqan-iyar torlaγdaγsan kümün-dür adali ene nigen bey-e-dür nilbusun, nisun, usun kiged čisun ögesün burtaγ-iyar dügürügsen bodatu-yi üǰeged bögetele merged ken ǰ-e. Ene burtaγ bey-e-yi dayisun-dur adali ülü sedkin quričam kemekü taki yaγun üge kemen ögüleǰü Bodistv tere metü bey-e-dür bey-e-yi daγan [18b] duradqui kemekü diyan-dur sedkil-iyen aγulǰu bükü tere čaγ-tur oγtarγui-dur bükün tngri-yin köbegüd tngri-yin köbegün Darm-a-čari-dur ögüler-ün Bodistv qatud-un ayimaγ basa basa üǰen amui. Qatud-ta qariγuldaqui büü boltuγai kemebesü Darm-a-čari ögüler-ün Ene boγda erte urida-ača ber qatud-ta ese ilaγdaγsan-i ta ilete meden bögetele edüge törül-ün ečüs boluγsan-dur ülü tačiyaqui-yi taki yaγun ögületele kemebe. Tendeče Bodistv qatud-un ayimaγ-i teyin maγad-iyar šinǰilen baraǰu alγučaγar erdini tour-i ergüǰü qarši-yin deger-e γarču bür-ün. Doruna ǰüg qanduǰu qamuγ burqan-nuγud-ta ǰorin mörgüǰü bür-ün. Degegši-de üǰebesü deger-e köke oγtarγui-dur neng olan tngri luus yaksas terigüten bügüdeger neng olan takil-un [19a] Nögüge arban yisün ed-i bariǰu Bodistv-i küliyen bükü-yi üǰeǰü tendeken-[e] böged Bodistv Čanak-i uriǰu ögüler-ün Čanak-a ene söni sesig ügei üyile minü bütümüi. Ülü tataγalǰan morin-u qaγan Kantag-i üdter čimeǰü ögtügei nadur kemen ögülebesü Čanak öčir-ün Urtuγuli anisqatu delgeregsen linqu-a-yin nabčin-dur adali nidütü buyan-u sara-da delgeregüldegsen üǰeskülengtü kumuda čečeg niγurtu naran-u gerel-e noγdaγsan gilbelün bükü altan aγula-dur adali čoγtu bey-e-tü čoγtu üǰeskülengtü ǰaγad-un qaγan-u yabudal-luγa Eyimü söni edüge qamiγ-a odumu kemen öčibesü Bodistv ögüler-ün amin bey-e-ben ber ülü qayiralan Asangki galab-ud-tur ǰirγuγan baramid-i bütügen yabuluγ-a. Edüge amitan-i getülgekü-yin tulada [19b] ükül ügei rašiyan-i erin odumui kemebesü Čanak ögüler-ün Noyan minu čimayi törügsen-dür üǰemerčin mergen biraman baγši-nar ǰaγun buyan-u lagsantu ene köbegün dörben dvib-ün erketü Čakravarti qan bolqu. Ker ber ger-tür ülü saγun γarbasu ükül ügei qutuγ-i olqu kemen ögülegsen büyü ǰ-e. Teyin ber bögesü tusayi sedkiǰü ögülekü-yi öčüken sonosun soyurq-a kemen ögüler-ün Edüged-tür ende nigen nigen amitan görügesün-ü arasun modun-u durusun terigüten-i emüsčü bey-e-yin daγusqui-a berke eldeb ǰobalangtu yabudal-iyar qataγuǰin yabuǰu tngri-ner-ün ǰirγalang-i erin bögetele noyan minu čima-dur tere metü kičiyel ügegüi-e ab ali qotola sayin öbesü-ben bolǰu iren amui. Basa ber nasun-dur kürüge edügüi amu. Ider čaγ-tur [20a] Nögüge qorin Čakravarti qaγan-u ǰirγalang-iyar ǰirγaǰu ötelügsen-dür ger-tečegen γarču qataγuǰiqu u kemen ǰalbarin öčimüi bi kemen ögülebesü Bodistv ögüler-ün Čanak a erte urida-ača nadur ese ǰirγaγdaγsan küseküi ǰirγalang nigeken ber ügei büi. Edeger ǰirγalang-ud bügüde namur-un egülen-dür adali orošil ügei ebderegči büi. Qouru-yin nabčin-dur adali ǰobalang-i törügülügči büi. Yelvi-dür adali arγadaγči bui. Quǰir-tu usun-dur adali ülü qanγaγči buyu. Bertegčin amitan-a degeǰilen šitügdegsen qutuγtan merged-te maγušiyan gegegdegsen büyü kemen ögüleǰü odun böged tuγurbiγsan tere čaγ-tur Čanak γašiγun ǰobalang-a daruγdaǰu deger-e daγubar γašiγudan daγudan qayilaǰu ugilan enelün šinalun ečigidčü ögüler-ün Eǰen minü či odbasu ele [20b] qaγan ečige činü γašiγun ǰobalang-iyar mön deger-e qalaγun amin-ačaγan ber qaγačaγad qamuγ qatud nöküd činü ber γaγča namayi ber ügei-e γarγayu. Olan noyad kiged olan irgen orγon bügüde-yin aburaγči itegel ibegel ügei bolun odumui. Ele eden-i enerin örüšiyen ülükü sedkimüyü yaγun kemebesü Bodistv ögüler-ün Čanak a tegünü kü tulada törüküi, ötelküi, ebedküi, üküküi ǰobalangtan itegel ibegel ügegün edeger amitan-i aburaqu-yin tulada maγad böged ger-tečegen γarumui bi kemebesü Čanak ögüler-ün Tngri minü e tedüi-iyer tebčiǰü odqu inu yaγun kemebesü Bodistv ögüler-ün Včir-un ayungγ-a kiged ǰida sumun-u qur-a orubasu ber tömüge kiged dörüm-e temür-lüge ayuqu metü gilbelgen ber badaran bükü [21a] Nögüge qorin nigen aγula qadas-i terigün-degen baγuγdabasu ber ger-tür aqui sedkil-i edüge ülü egüskekü bi kemen ögülegsen tere čaγ-tur köke oγtarγui-dur čiγuluγsan tngri-ner biširen bayasču tngri-ner-ün čečeg-üd sačuǰu šilüglen ögüleldür-ün Qatud-un šibar-un dotur-a-ki Bodistv linqu-a gkir-e ülü qaldaγuluγad oyin-u čečeg-i delgeregülbei. Amitan-i tačiyabasu ber visai-dur ülü tačiyaγči sayin oyutu ene edür ülekü bolqu ülekü boltuγai kemeldükü daγun bolbai.. Tendeče Santa mati kiged Lalita-viyuq-a ner-e-ten tngri-yin köbegüd Bodistv-un ünen-i uqaǰu Kabaliγ balγasun dakiqamuγ kümün bügüde-yi umtaraγulǰu qamuγ daγun bügüde-yi ülü sonosdaqui bolγabai. Tendeče Bodistv kümün bügüde umtaraǰu kög daγun ǰimčü [21b] ǰarim söni bolǰu Bus odun urγuγsan-i uqaǰu Čanak-tur ögüler-ün Čanak a edüge čü čaγ bolǰu amui. Morin-i abču ireǰü ögtügei nadur kemebesü tere čaγ-tur Čanak nidün-iyen nilbusubar dügürgeǰü ögüler-ün Qaγalγ-a sakiγsan dörben ayimaγ čerig-üd ba qaγan qamuγ Sakiliγ-ud kiged noyad ba qamuγ qatud-un ayimaγ ber umtaraǰu γaγča nadur γašiγun ǰobalang bolbai kemen ugilan büküi-dür dörben maqaraǰa tngri-ner öber-ün nöküd-iyer-iyen nigen-e eldeb takil-un ed-i beledčü ireǰü Kabaliγ balγasun-u dörben ǰüg-tür küličen bayibai. Esrua Qurmusta terigüten qamuγ tngri luus yaksas gandarvis-un ayimaγ bügüdeger köke oγtarγui-bar ireǰü edüge γarqui čaγ činu bolǰu amui kemen ǰüg ǰüg-eče duradqan öčibei.